Yaşam boyu meme kanseri riski, bilinebilir mi?

Meme kanseri riskinin bilinmesi insanlar için önemlidir. Bu riski hesap edebilmek maksadı ile yabancı araştırıcılar ve değerlendirme-rehberleri belirleme için çalışan kurumlar bir kısım hasta ve yakınları ile alakalı karakteristikleri belirli çarpanlar ile istatistiki yöntemler  içinde birleştirerek bazı "tahmin sonuçları" ortaya koymuşlardır. (Claus Model; Gail model, Tyrer-Cuzich Model vs... gibi). Bu modellerin içerdiği hasta ve yakınları ile alakalı olan karakteristik bilgiler istenir. Risk taşıyan kimseden bu bilgiler alınarak bir hesaplama formuna (kalkülatöre) aktarılır ve kişinin yaşam boyunca meme kanseri riski ortaya konulabilir. 

Bu karakteristikler arasında örneğim aşağıdaki sıralananların bir kısmı bulunmaktadır;

1. Kişinin yaşı

2. Menstrasyonun başlama yaşı

3. Adet kanamasının başlama yaşı

4. Meme kanseri olan birinci dereceden yakınları ve sayısı

5. Önceden kişi için yapılan meme biyopsileri var ise bunların sayısı (sonuç ister negetif ister pozitif olsun)

6. Biyopsilerden birinde elde eldilen sonuç atipik hiper plazi ile uyumlu olup olmadığının bilinmesi....

7. Toraks bölgesine (ğögüs kafesi üzerine) radyasyon (ışın tedavisi) alıp almadığı

8. Meme kanseri ile birlikte görülen bazı hastalıklar veya diğer tür kanserlerin (meme, over, pankreas. vs...) olup olmadığının bilinmesi 

9. Hasta eğer takipte ve bir genetik çalışma yaptırmış ve sonucu bazı genetik muatsyonları gösteriyor ise (BRCA1-BRCA2)

10. Hastada daha önceden geçirilmiş meme kanseri veya duktal karsinoma başlangıcı ve/veya Lobüler karsinoma başlangıcı var ise...

Yukarıda bir kısmı belirtilmiş çeşitli hasta ve yakınları ile alakalı tıbbi bilgiler önemlidir ve hastanın yaşam boyu meme kanseri riskinin ne kadar olacağını bildirecektir. 

Ayrıca burada okuyan tıp dışı kimsenin vakıf olmakta zorlanacakları genetik olarak etkileyen yüksek risk faktörleri ile meme kanseri sonrasında hormon etkili ilaçların kullanılmasını düzenleyici başka değerlendirme formları da bulunmaktadır. doktorunuz bunları dikkate alarak sizlere tedavi ve/veya takip uygulayacaktır. 

Çalışmalar ortaya koymuştur ki bir takım faktörler (kişinin kendisi ile ve/veya ailesi ile alakalı olarak...) meme kanseri gelişmesinde oldukça etkilidir (Gail, 1989). Bunlar ;

1. Yaşın etkileridir (50 yaş üstü veya 50 yaş altı...)

A. Birinci derece yakınlarında meme kanseri olması

B. Erken adet görme

C. Geç yaşta ilk çocuğunu doğurma

D. Sık olarak memenin biyopsileri (iyi huylu bile olsa veya atipik hiperplazi ile sonuçlansa da...) 

Not: Bu risk faktörlerinin bir kısmı anneden bir kısmı da babadan gelerek kişiyi etkilemektedir. Bu durumun sarih olmasına karşılık risk belirleyen yukarıda bildirdiğim bazı hesaplama formları ise zaman zaman babadan gelen etkileri değerlendirmeye almayabilir. O zaman da kişinin riski tam olarak anlaşılamaz. Bu durum tıbbi bilgi sistemi içerisinde yeni geliştirilen hesaplama formları ile düzeltilmeye çalışılmıştır.